Geschiedschrijving geeft trots aan de stad

Felix Cerutti was zeventien jaar gemeentesecretaris van Gorinchem. Hij werkte voor de stad, schreef er ook over en is één van de initiatiefnemers achter het standaardwerk over de geschiedenis van Gorinchem.

Dag Felix, wat is jouw band met Gorinchem?

Ik ben hier 28 jaar geleden komen wonen, omdat ik hier gemeentesecretaris werd. Ik heb zeventien jaar aan het hoofd gestaan van het ambtenarenapparaat in het stadhuis. Gorinchem is klein genoeg om helemaal te leren kennen vanuit die functie. Ik kom oorspronkelijk uit Den Haag, maar ik ben verknocht geraakt aan Gorinchem.

Wat trekt je zo aan in Gorinchem?

Wij wonen op de Grote Markt. Mijn vrouw en ik hebben daar samen nog een boekje over geschreven. Als gemeentesecretaris ben ik betrokken geweest bij het verkeersvrij maken van de Grote Markt. Dat was een hele toestand, want ‘die auto’s mochten er toch niet weg’? Achteraf is het de start geweest van het terrasbeleid en de verlevendiging van de binnenstad. Ik was ook betrokken bij de nieuwe bestemming van het oude stadhuis tot museum. De Grote Markt is nog meer dan vroeger het hart van de stad. Elke stad heeft zo’n hart nodig.

Heel mooi. Nog meer?

De ligging aan de rivier is bijzonder natuurlijk. Mijn dochter woont in Utrecht. Als zij hier is, stapt ze meteen op de fiets richting Fort Vuren. Ze is er lyrisch over. Zelf vind ik het mooi om te zien hoe de Molenstraat, Arkelstraat, Gasthuisstraat en de hele structuur van de stad er al eeuwen zijn. Dat geeft me het gevoel deel uit te maken van de geschiedenis.

Je hebt sowieso veel gevoel voor de Gorcumse historie?

Ik ben een van de auteurs en redacteuren van ‘Tien eeuwen Gorinchem’, het standaardwerk over duizend jaar geschiedenis van de stad. We hebben daarvoor medio 2013 het startschot gegeven en het is in 2018 gepresenteerd. Het is een complete geschiedschrijving. Alle tijdperken worden ingedeeld in onderwerpen als bestuur, stadsontwikkeling, economie, kunst, kerkelijk leven en sport. Een aantal belangrijke personen uit verleden en heden wordt daarbij geportretteerd. De Vries Robbé en Ridder van Rappard bijvoorbeeld. Zelf ben ik met stadsontwikkeling bezig geweest. Dat interesseert me zeer, maar interesse is wat anders dan kennis. Ik heb héél veel moeten lezen en heb vele uren in het archief doorgebracht.

Wat wordt Gorinchem wijzer van zo’n grote onderneming?

Als je je biertje drinkt op de Grote Markt, is het leuk om te weten dat die markt er al zeshonderd jaar is. Maar waarom is de markt er? Hoe zag die eruit voordat het middeleeuwse stadhuis in 1860 werd afgebroken en vervangen door het nu alweer oude stadhuis? Wat waren de uitgangspunten voor de bouw van de Gildenwijk en Haarwijk? Waarom zijn er zo veel vier verdiepingen hoge flatgebouwen zonder lift? De Blauwe Toren is nu een hype, maar waarom werd die afgebroken? En waarom is er geen waterpoort meer Buiten de Waterpoort? Daar zijn allemaal verklaringen voor. Als je in de binnenstad om je heen kijkt, zie je overal de nieuwbouw uit de jaren vijftig en zestig. Voor die tijd stonden daar veel slechte woningen. 35 procent van alle bebouwing was krot, zo kort geleden nog maar. Mensen zijn best geïnteresseerd in de geschiedenis. Ze vinden het leuk om te weten hoe hun stad in elkaar zit. Om het met een zwaar woord te zeggen: het geeft identiteit aan je stad. Het geeft trots aan Gorinchem.

Tien eeuwen Gorinchem. Geschiedenis van een Hollandse stad. 2018, Felix Cerutti, Roel Mulder, Bert Stamkot en Aron de Vries (red.), is nog te koop bij de VVV Gorinchem en de lokale boekhandel.